Kulturę ludową polskich regionów karpackich, w tym także folklor muzyczny i mieszczące się w jego zakresie ludowe instrumentarium muzyczne, współtworzyły osiedlające się na tych terenach grupy narodowe i etniczne, a dodatkowo wzbogacały wpływy kulturowe przynoszone zza południowej strony Tatr – ze Słowacji, wschodnich Moraw, z Węgier, gdzie górale chodzili na jarmarki, szukali pracy, służyli …
Barbara Rosiek – góralka, etnograf, starszy kustosz, Kierownik Działu Etnografii Muzeum Miejskiego w Żywcu. Absolwentka Katedry Etnografii Słowian UJ (1981) oraz Podyplomowego Studium Muzealniczego na Uniwersytecie Warszawskim (1997). Od 1981 r. pracuje w żywieckim Muzeum. Autorka kilkudziesięciu publikacji dotyczących kultury ludowej Żywiecczyzny (m.in. z zakresu obrzędowości dorocznej, sztuki ludowej, budownictwa, pasterstwa, zbójnictwa, strojów ludowych). …
Czesław Węglarz – zamieszkały w Ciścu, w gminie Węgierska Górka. Muzyk i budowniczy instrumentów, multiinstrumentalista grający na dudach, gajdach, skrzypcach, basach i instrumentach pasterskich (piszczałki, trąbity, okaryny). Charakterystyczna dla jego twórczości jest bardzo dobra znajomość folkloru muzycznego z pogranicza Beskidu Śląskiego i Żywieckiego. Stąd m.in. umiejętność gry zarówno na gajdach beskidzkich, jak i dudach żywieckich …
Jan Brodka – muzyk instrumentalista (trombity, dudy, heligonka), folklorysta, autor opracowań muzyki regionu żywieckiego, wychowawca muzyków i instruktorów folkloru. Laureat Nagrody Kolberga w 2012 r. Urodził się w 1945 r., mieszka w Twardorzeczce (gm. Lipowa, woj. śląskie). Jego praca zawodowa i artystyczna, działalność pedagogiczna i organizacyjna realizowana przez okres ponad 46 lat związała go na stałe z regionem żywieckim. …
Wykonać dudy żywieckie nie jest łatwo. Budowniczy tego instrumentu powinien perfekcyjnie posługiwać się urządzeniami do obróbki drewna i metalu, wykazując się przy tym dużą starannością i precyzją. Powinien znać właściwości materiałów, które wykorzystuje. Musi znać się na brzmieniu dud i technice gry, aby potrafić uzyskać właściwy strój oraz jakość dźwięku. Nie bez znaczenia jest …
Muzyka tradycyjna, to ważne ogniwo w naszej tradycji, ale jak uczyć jej w dzisiejszym świecie, w którym wartości, podejście, potrzeby i oczekiwania są inne niż dawniej? Pomimo dostępności różnych materiałów, technik uczenia, warto pamiętać, że naturalny przekaz, to ta forma nauki, która towarzyszy człowiekowi od zawsze. Przekaz muzyki tradycyjnej odbywa się w relacji mistrz – uczeń – rodzina, jest …
Przemysław Ficek, multiinstrumentalista, budowniczy instrumentów ludowych, folklorysta; ur. 23 maja 1981, Jeleśnia. Ukończył Wydział Architektury i Urbanistyki Politechniki Krakowskiej na podstawie pracy dyplomowej zatytułowanej Muzeum Folkloru Górali Żywieckich. Absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej I st. w Żywcu w klasie instrumentów ludowych Czesława Węglarza. Praktykował u Feliksa Jankowskiego, Edwarda Byrtka, Zbigniewa Wałacha. Jest …
Tradycyjny repertuar spod Babiej Góry w wykonaniu Kapeli Mała Ziemia Suska z Suchej Beskidzkiej.
Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego założono w 1888 roku w Zakopanem. Powołane dla gromadzenia „przedmiotów naukowych i artystycznych odnoszących się do Tatr Polskich, a także zbierania wytworów przemysłu miejscowego oraz okazów przyrody z Tatr i najbliższych okolic” miało być placówką dydaktyczną, przeznaczoną dla „szerokich mas”, ale również instytucją badawczą. Z założenia miało tworzyć kompletne …
Jan Karpiel-Bułecka – muzyk, tancerz, gawędziarz, animator i popularyzator folkloru góralskiego, architekt – orędownik zachowania i kontynuacji regionalnego stylu podhalańskiego. Laureat Nagrody Kolberga w 2007 r. Urodził się w 1956 roku. Jest uznawany za najbardziej wszechstronnego artystę współczesnego Podhala, wybitnego znawcę góralskiej i karpackiej muzyki i tradycji. Pochodzi ze znanej i zasłużonej rodziny zakopiańskich artystów …
Krzysztof Trebunia-Tutka – muzyk multiinstrumentalista, pedagog, architekt. Z urodzenia i zamiłowania – góral i zakopiańczyk, hołdujący tradycji i walczący o jej przetrwanie. Założyciel i lider rodzinnego zespołu Trebunie-Tutki, który poniósł w świat muzykę polskich górali; autor audycji radiowych i prelekcji, pomysłodawca i autor płyt z tradycyjną muzyką góralską, juror i konferansjer wielu festiwali, m.in. Festiwalu Folkowego Polskiego Radia „Nowa …
Bartłomiej Koszarek-Benkowy – znany w całej Polsce regionalista, muzykant i działacz. Pochodzi z bukowiańskiej rodziny o silnych tradycjach w dziedzinach artystycznej twórczości ludowej. Jego ojciec Józef Koszarek to znany twórca ludowy zajmujący się skórnictwem i metaloplastyką, brat Maciej również trudni się tym zajęciem, wujek Władysław jest rzeźbiarzem. Bartek Koszarek z wykształcenia jest etnologiem …
Szymon Bafia – urodzony w 1982 r. w Zakopanem. Pochodzi z rodziny o tradycjach góralskich. Jako dziecko wstąpił do zespołu „Zornica” działającego przy Tatrzańskim Centrum Kultury i Sportu „Jutrzenka” w Zakopanem. Tańca i śpiewu góralskiego uczył się u ówczesnego kierownika zespołu, wybitnego podhalańskiego artysty Jana Fudali. Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w wieku lat 9 w zakopiańskiej Szkole …
Krzysztof Siuty – twórca instrumentów pasterskich z Podhala (piszczałek sześciootworowych, dwojnic, fujar wielkopostnych – końcówek, fujar trójotworowych podhalańskich, dud podhalańskich) oraz fujary detvianskiej (słowackiej). Inżynier środowiska – Politechnika Krakowska, absolwent Liceum Plastycznego im. A. Kenara w Zakopanem – wydział meblarstwa artystycznego. Miłośnik tradycji i muzyki Skalnego Podhala. Zdobył wyróżnienie w konkursie …
Andrzej Budz – muzyk-multiinstrumentalista, lutnik, budowniczy instrumentów pasterskich, przewodnik Tatrzański, twórca ludowy. Z urodzenia góral, Podhalanin. Miłośnik tradycji, folklorysta. Jako muzyk nagradzany głównymi nagrodami: Baszta w kategorii multiinstrumentalista na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, Złote Żywieckie Serce na Festiwalu Folkloru Górali Polskich w kategorii multiinstrumentalista. Instruktor projektu budowy …
Prezentacja brzmienia tradycyjnych podhalańskich instrumentów muzycznych: trombita, piszczałki – bezotworowa, z 3 otworami bocznymi, z 6 otworami bocznymi, dwojnica, dudy (koza). Nagranie zrealizowane nad Zalewem Czorsztyńskim. Andrzej Budz – muzyk-multiinstrumentalista, lutnik, budowniczy instrumentów pasterskich, przewodnik Tatrzański, twórca ludowy. Z urodzenia góral, Podhalanin. Miłośnik tradycji, folklorysta. Jako muzyk nagradzany głównymi nagrodami: …
Marian Pluciński – artysta lutnik, ur. 10 października 1954 w Jurgowie. Ukończył Technikum Budowy Instrumentów Lutniczych w Nowym Targu, a także odbył praktykę w pracowni Franciszka Marduły w Zakopanem. Podczas służby wojskowej konserwator instrumentów lutniczych w Centralnym Zespole Artystycznym Wojska Polskiego w Warszawie w latach 1977-1979. Na jego dorobek artystyczny składa się około 60 …
Moje rozważania podejmą bardzo obecnie aktualny temat, a mianowicie tak dziś forowanych elementów reprezentujących społeczeństwu kraju i światu polską kulturę i polskość w ogóle. Przykładem będzie z jednej strony miejscowy folklor, w naszym wypadku podhalański, a z drugiej sztandarowy przykład narodowej kultury „wysokiej” – Fryderyk Chopin i jego legenda. Na przestrzeni ostatnich prawie dwustu lat każdy z owych …
Józef Broda – instrumentalista i budowniczy instrumentów ludowych, folklorysta, pedagog i działacz społeczno-kulturalny. Urodził się w 1941 roku w Ustroniu-Lipowcu. Przez wiele lat nauczyciel szkół podstawowych w Koniakowie i Istebnej-Zaolziu. Jego celem było popularyzowanie wśród dzieci i młodzieży lokalnych tradycji góralskich. Folklor stał się środkiem wychowania poprzez działanie w grupach twórczych, na przykład w formie teatru obrzędowego. W swojej …
Chata Kawuloka to zabytkowa izba regionalna powstała w 1863 roku. Należała kiedyś do Jana Kawuloka, wybitnego propagatora kultury regionalnej, twórcy instrumentów ludowych i gawędziarza z Istebnej.Po jego śmierci, opiekę nad domem przejęła córka – gawędziarka Zuzanna Kawulok, a pomagał jej w tym kustosz chaty, folklorysta z zamiłowania – Janusz Macoszek (Ślązak Roku 2010). [chatakawuloka.eu]
Tradycyjny skład kapeli Beskidu Śląskiego – gajdy i skrzypce. Nagranie zrealizowane w Izbie Regionalnej „Chata Kawuloka” w Istebnej.
Licząca ponad 2.300 eksponatów kolekcja Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu daje możliwości do podjęcia różnorodnej, zarysowanej bardzo szeroko, lub ograniczonej do jednego typu instrumentów tematyki. Ludowe instrumentarium ziem górskich stanowi ciekawą grupę, złożoną m.in. z licznych piszczałek, dwojnic, trombit, złóbcoków, dud żywieckich czy gajd śląskich. Na szczególną uwagę zasługują złóbcoki – gęśliki …
Tematem referatu jest Konkurs na budowę instrumentów ludowych im. Jana Kawuloka i Feliksa Jankowskiego organizowany przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, który odbył się dwukrotnie: w 1996 i 2012 roku. Organizatorzy Konkursu za cel postawili sobie ożywienie zamierającej z wolna dziedziny twórczości budowy instrumentów tradycyjnych, odnalezienie nieznanych lub zapomnianych specjalistów – wytwórców, a także udokumentowanie ich …
Rozwijająca się dziedzina ewolucji kulturowej bada zmiany kulturowe jako efekty mechanizmów ewolucji darwinowskiej. Jedną z ważniejszych prac w tym nurcie jest przeprowadzona przez I. Tëmkina i N. Eldredge’a analiza filogenetyczna bałtyckich psalteriów (w biologii analizy takie służą ustalaniu historii rozwojowej organizmów). Do wniosków z ich badań należy spostrzeżenie, że zastosowana metoda w odniesieniu do tradycyjnych …
Wyznaczenie wieku instrumentów ludowych może być ważnym aspektem, wpływającym na stan badań folklorystycznych, etnograficznych i muzykologicznych. Na przykładzie dud białoruskich, autor pokazuje jak samo podniesienie kwestii datowania instrumentu może wpłynąć na już istniejący konsensus w danej dziedzinie czy polu badawczym. Określenie i sprecyzowanie sposobów obliczania wieku instrumentów ludowych, wprowadzenie katalogizacji zbiorów muzealnych, …
Książka Zbigniewa Jerzego Przerembskiego „Dudy. Metamorfozy instrumentu w odrodzonej Polsce — od tradycji do folkloryzmu” jest poświęcona instrumentowi muzycznemu, którego znaczenie w kulturze polskiej (ale i europejskiej) trudno przecenić. W Europie grano już na nim bowiem co najmniej 2000 lat temu. W czasach staropolskich był głównym składnikiem niepisanego, a więc poznawanego w bezpośrednim przekazie międzypokoleniowym, nurtu kultury muzycznej. Najdawniejszych dziejów tego instrumentu …
Rejestracja audio-wizualna poświęcona jest praktyce dudziarskiej w zachodniej Wielkopolsce – w Regionie Kozła, gdzie gra się na najwiekszych rodzajach instrumentów dudowych – „kozłach” (czarnym, weselnym i białym, ślubnym). Zagadnienie to zostało podjęte w rozmowach z przedstawicielami trzech generacji zbąszyńskich „koźlarzy”. Obejmuje zatem okres około siedemdziesięciu lat, od połowy XX wieku do naszych czasów. Omawiane …
O ile poszukiwanie nowych, lepszych możliwości brzmieniowych ludowych instrumentów muzycznych ma miejsce chyba „od zawsze”, a badacze dokumentowali to zjawisko już w dwudziestoleciu międzywojennym, o tyle tendencje retrospektywne w tej dziedzinie pojawiają się dopiero w ostatnich latach. Ruch folklorystyczny, od ostatniej ćwierci XX wieku główna forma egzystencji muzyki ludowej w naszym kraju, rodzi pewne uczucie niedosytu …
Dudy to w dzisiejszych czasach instrument często uważany za niepoważny, niestrojący, o małych możliwościach technicznych i wąskiej skali. Rzeczywiście często są to instrumenty niezdolne do zagrania całej gamy, co nie znaczy, że nie mamy dud na których możliwa jest gra pełnej skali chromatycznej, czy zmiany wysokości dźwięków towarzyszących podczas gry. Podczas prezentacji postaram się opowiedzieć o różnych rodzajach dud europejskich i zaprezentować grę …
Prof. dr hab. Alojzy Kopoczek jest przedstawicielem śląskiej szkoły etnomuzykologicznej, rozwiniętej głównie przez Adolfa Dygacza. Znaczną część jego badań w dziedzinie ludowej tradycji kulturowej stanowią instrumenty muzyczne, zwłaszcza aeforony. Interesuje go również problematyka ludowych zespołów instrumentalnych. Szczególną uwagę poświęca obszarom karpackim i śląskiej dzielnicy kraju. Referat poświęcony będzie najważniejszym pracom profesora …
Prezentacja instrumentu stworzonego przez Przemysława Ficka Przemysław Ficek, multiinstrumentalista, budowniczy instrumentów ludowych, folklorysta; ur. 23 maja 1981, Jeleśnia. Ukończył Wydział Architektury i Urbanistyki Politechniki Krakowskiej na podstawie pracy dyplomowej zatytułowanej Muzeum Folkloru Górali Żywieckich. Absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej I st. w Żywcu w klasie instrumentów ludowych Czesława Węglarza. Praktykował u Feliksa Jankowskiego, …
Kolekcja instrumentów muzycznych w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem spośród licznych egzemplarzy zawiera te, z którymi wiążą się historie słynnych rodów góralskich na Podhalu m.in. Jana Krzeptowskiego-Sabały, Andrzeja Bednarza, Adama Kuchty, Maśniaków-Styrczulów, Wojciecha Blaszaka, Stanisława Budza-Lepsioka „Mroza”, Stanisława Gąsienicy-Gładczana „Jonków”. Interesujące są okoliczności pozyskania obiektów do kolekcji muzealnej oraz historie tych ludzi, którzy wytwarzali …
Lira korbowa w swojej tysiącletniej historii przechodziła ogromne zmiany, modyfikacje oraz innowacje, zarówno pod względem kształtu i formy instrumentu, jak i brzmienia. Od organistrum, poprzez symfonie, liry lutniowe, gitarowe, dziadowskie, a także nowatorskie formy tego instrumentu. Niezmienny pozostaje sposób wydobywania dźwięku za pomocą obracanego koła, oraz metody skracania strun za pomocą klawiszy i tangentów. Obserwując rozwój …
W kulturze tradycyjnej, w procesie rozwojowym ludowych instrumentów muzycznych kształtują się normy (modele) poszczególnych ich rodzajów, w sposób naturalny lub arbitralny. Znane są wytwórcom dzięki ich kompetencji kulturowej, a poznawane zasadniczo w drodze przekazu międzypokoleniowego, w relacji mistrz-uczeń (jednak nie zawsze – ze względu na konkurencję). Normy podlegają innowacjom, które mogą być różnego rodzaju: indywidualne, …
Temat konserwacji jest dla Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu wyjątkowo ważny. Kolekcja muzealiów licząca około 2 300 obiektów, a niektóre nich sięgają końca XVII wieku. Instrumenty te wymagają specjalnej uwagi, gdyż na skutek wieloletniego użytkowania i upływu czasu straciły walory ekspozycyjne i muzyczne. Obiekty zanim trafiły do kolekcji MLIM często przechowywane były …
Referat dotyczy badań nad litofonami sudańskim, znajdującymi się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. W związku z ograniczonymi źródłami, pomagającymi odkryć funkcje litofonów w Sudanie, w niniejszej pracy punktem odniesienia będą litofony nigeryjskie. Występują one w ogromnych ilościach w Nigerii Północnej, a informacje, które posiadamy na ich temat mogą być dobrym punktem odniesienia i propozycją do interpretacji litofonów …
Liubomyr Kushlyk, etnomuzykolog, emerytowany wykładowca Akademii Muzycznej we Lwowie, członek International Council for Traditional Music (ICTM) oraz Związku Kompozytorów Ukrainy. Kolekcjoner m.in. ukraińskich instrumentów ludowych, swoje zbiory prezentował na licznych wystawach na Ukrainie, gdzie jak dotąd brakuje osobnego muzeum poświęconego instrumentom muzycznym.
Referat poświęcony będzie miejscu, znaczeniu i funkcjonowaniu instrumentów muzycznych w kulturze grupy etnicznej Minangkabau, zamieszkującej prowincję Sumatry Zachodniej w Indonezji. Muzyka jest dla jej przedstawicieli nieodłącznym elementem najważniejszych uroczystości religijnych i rodzinnych. Instrumenty są zatem przedmiotami, z którymi wiążą się różnorakie zwyczaje i wierzenia. Referat powstanie przede wszystkim na podstawie materiałów zgromadzonych podczas …
Celem projektu „Dźwięki/muzyka ludowa” jest przybliżenie zjawiska polskiej muzyki ludowej i próba jej zdefiniowania, ukazania charakterystycznych elementów, funkcji, najciekawszych instrumentów muzycznych, ich twórców i ludowych muzyków. Punktem wyjścia będzie inspiracja naturą i jej naśladownictwo, a zwieńczeniem ukazanie wpływu muzyki ludowej na kompozytorów klasycznych i popularnych oraz współczesnych artystów audiowizualnych, a także zjawiska globalizacji …
W wystąpieniu chciałbym przedstawić wyniki kwerendy dotyczącej basów i basistów w archiwach Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Głównym przedmiotem mojego zainteresowania są trzy rodzaje źródeł: 1) nagrania kapel z basami z Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego (przeprowadzonej w latach 50. XX w.); 2) protokoły AZFM, w których pojawiają się informacje o basach i basistach; oraz 3) rozmowy przeprowadzone z wiejskimi …
W swoim referacie chciałabym się skupić na ukazaniu współczesnych działań kierowników zespołów regionalnych z obszaru położonego w przybliżeniu pomiędzy miastami Myślenice, Sucha Beskidzka i Rabka Zdrój w zakresie kształtowania składu kapel instrumentalnych tych zespołów. Przywołany wyżej teren jest w literaturze etnograficznej opisywany jako rejon osadnictwa górali kliszczackich. Od lat 70. XX wieku powstawały …
Muzyka Beskidu Żywieckiego w swojej najbardziej archaicznej postaci w niczym nie przypominała tego, co słyszymy dziś w góralskich karczmach. Jej swobodna, improwizowana forma była odzwierciedleniem góralskiej duszy. Kapela złożona z dudziarza i skrzypka potrafiła grać bez przerwy na trwającym kilka dni weselu, a żadna melodia nie została zagrana dwa razy tak samo. Dziś pozostała już tylko jedna taka kapela …
Ludowe instrumenty muzyczne i narzędzia dźwiękowe można traktować jako prefigurację instrumentarium profesjonalnego, które charakteryzuje się m.in. większą złożonością technologiczną, lub jako „dźwiękotwórczy” świat historycznie odrębny, samodzielny, o wysokim stopniu zintegrowania z otaczającym środowiskiem przyrodniczym i kulturowym. Etnoorganolodzy w Study Group on Folk Musical Instruments w ICTM Unesco, zwłaszcza Erich Emsheimer, Erich Stockmann, Oskár …
W odniesieniu do tradycyjnej kultury ludowej zagadnienie normy i wariantów w budowie instrumentów muzycznych jest odpowiednikiem kwestii wątku i wariantów w pieśni i muzyce ludowej. Tu również chodzi o pewne abstrakcyjne idee instrumentów, znane ich wytwórcom dzięki kompetencjom kulturowym, i praktyczne realizacje tych idei w postaci wariantów, do których należą też różne rodzaje innowacji. Wiążą się z tym problemy …
Agata Sapiecha – skrzypaczka, pedagog, założycielka i kierownik artystyczny zespołu „Il Tempo” (1990), z którym koncertowała prawie w całej Europie, USA, Kanadzie, Kirgizji, a także miała zaszczyt występować przed Królową Brytyjską i Hiszpańską Parą Królewską. Absolwentka Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie skrzypiec Stanisława Kawalli i Marii Słubickiej. Odbyła staż artystyczny w Konserwatorium Moskiewskim u Oleha …
Powołane do życia w 1968 r. i otwarte dla zwiedzających w 1975 r. Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu dziś posiada w swych zbiorach ok. 2000 polskich tradycyjnych instrumentów i narzędzi muzycznych, w tym skromniej reprezentowane instrumentarium pochodzące z innych krajów. Pod względem liczebności i oryginalności kolekcja szydłowiecka nie ma odpowiednika w kraju. Tworzą ją m.in. pozyskiwane drogą penetracji terenowych XVII-XX-wieczne instrumentologiczne zabytki, …
Kolekcja polskich ludowych instrumentów muzycznych Państwowego Muzeum Etnograficznego jest, podobnie jak inne kolekcje PME, zbiorem zgromadzonym po wojnie. Pomimo tego, że zbiory Muzeum uległy całkowitemu zniszczeniu w czasie wojny, pracownikom PME udało się stworzyć zbiór reprezentatywny dla ludowego instrumentarium z terenu całej Polski. W chwili obecnej składa się on z blisko 700 …
Obecna dyskusja nad prze-digitalizowaniem w instytucjach kultury stawia pytanie przed ekspertami o to, jak zbiory cyfrowe faktycznie mogą służyć odbiorcom. Czy powstające kolejne bazy cyfrowe obiektów muzealnych, archiwalnych nie giną w niekończącej się konstrukcji przeróżnych e-platform, e-kanałów, e-zbiorów, nie prowadząc internauty szlakiem spójnych narracji, nie budując własnych kontekstów, spotykania się w pół drogi z odmiennymi teoriami, …
Zbiory instrumentów muzycznych przechowywane w muzealnych magazynach na ogół udostępniane są jedynie fragmentarycznie. Dotyczy to przede wszystkim muzeów o innym – niż „instrumentoznawczy” – profilu, m.in. etnograficznych. Stąd też potrzeba informowania o zasobach muzealnych. Celem wystąpienia jest przybliżenie historii oraz zawartości kolekcji instrumentów muzycznych znajdujących się w toruńskim muzeum. Agnieszka Kostrzewa, mgr, adiunkt w Dziale …
Kolekcja zbiorów Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie swoje istnienie zawdzięcza Franciszkowi Kotuli (1900-83), który dzięki swojej pasji dokumentatorskiej i kolekcjonerskiej stworzył podwaliny jego działalności. Wśród zgromadzonych przez niego eksponatów znalazła się także nieliczna grupa instrumentów muzycznych, która na przestrzeni lat osiemdziesiątych została znacznie wzbogacona. Cały zbiór można podzielić na 5 kategorii. W grupie aerofonów …
Kolekcję ludowych instrumentów muzycznych znajdujących się w Dziale Etnografii Muzeum Miejskiego w Żywcu tworzy zbiór ponad 140 różnorodnych obiektów dźwiękowych. Prawie wszystkie wykonane zostały przez miejscowych twórców amatorów, wśród których szczególnie wyróżniały się rodziny Szwedów z Pewli Małej, Piechów z Pewli Wielkiej oraz Szczotków z Kamesznicy. Z uwagi na potrzebę znajomości zasad akustyki i skomplikowany proces …
Celem wystąpienia jest przedstawienie eksponatów muzycznych ze zbiorów Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej oraz omówienie polityki kolekcjonerskiej muzeum w tym zakresie. Sylwia Kucharska – były dyrektor Muzeum Ziemi Kępińskiej. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim oraz studiów doktoranckich na kierunku kulturoznawstwo w SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Ekspertka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autorka i koordynatorka projektów ze środków …
W referacie zaprezentowane zostaną kolekcje instrumentów z różnych krajów Azji znajdujące się w polskich muzeach. Szczególne miejsce zajmuje wśród nich Muzeum Azji i Pacyfiku, w którym obecnie znajduje się jedyna w Polsce wystawa stała, poświęcona instrumentom azjatyckim. Na przykładzie procesu powstawania tej wystawy przedstawione zostaną problemy, z jakimi musieli się zmierzyć konserwatorzy, muzealnicy i instrumentolodzy. Podjęta …
Targowisko od siedmiu lat odbywa się w ostatnim dniu Festiwalu Wszystkie Mazurki Świata. Zmieniająca się formuła Targowiska jest efektem jego ciągłej ewolucji. W ostatnich latach Targowisko gromadziło już ponad 100 twórców instrumentów z Polski i Europy. Towarzyszą mu odbywające się w osobnych salach indywidualne prezentacje instrumentów, pokazy pracy nad nimi, warsztaty tańca, zgromadzenia …
Wystąpienie będzie dotyczyło piszczały sałasznikowej – instrumentu pełniącego niegdyś ważną funkcję kulturową, wykraczającą poza ściśle tylko muzyczną. Instrument ten był bowiem atrybutem szałaśników, kierujących pracami pasterzy na pastwiskach położonych w Beskidzie Śląskim. Współcześnie piszczała sałasznikowa została odtworzona przez Jana Kawuloka z Istebnej, a także Józefa Brodę z Istebnej Zaolzia. Autorka w swoim wystąpieniu podejmie …
W wystąpieniu chciałbym zastanowić się nad rolą basów w XIX-wiecznych polskich kapelach ludowych. Jaki jest stan badań dotyczący tego instrumentu? Co tak naprawdę kryło się pod określeniem składu kapeli jako „skrzypce i basy”, na które można natknąć się w relacjach dawnych obserwatorów? Jak mogły wyglądać dawne praktyki wykonawcze związane z tym instrumentem? Referat będzie miał …
W swoim wystąpieniu poruszam problem nawiązań polskich jazzmanów do rodzimego folkloru w odniesieniu do instrumentów muzycznych. Już w I połowie XX wieku muzyka ludowa stała się przedmiotem zainteresowań jazzmanów. Sięgali oni po folklor muzyczny z regionów Podhala, Mazowsza, Kurpi, Śląska, Kaszub czy Podkarpacia. Instrumentarium ludowe w opracowaniach jazzowych pojawia się w dwojaki sposób. Usłyszeć można je na nagraniach lub …
W referacie zaprezentowany zostanie stan badań polskiej (etno)muzykologii nad wybranymi instrumentami dętymi: „fujarka”, drewniany flet poprzeczny starego systemu, flażolet – „flecik polski”. Przedstawione będą niektóre instrumenty z kolekcji muzealnych, prywatnych zbiorów oraz z warsztatów wytwórców. Zasygnalizowane zostaną także zagadnienia, które mogą w przyszłości stanowić pole do dalszych prac badawczych w zakresie instrumentologii, muzykologii …
Celem wystąpienia jest przybliżenie problemu wykształcenia w procesie transmisji polskiej muzyki tradycyjnej instrumentarium dostosowanego do potrzeb dzieci. Przedstawione zostaną rezultaty przeprowadzonej kwerendy literatury w poszukiwaniu informacji na temat tradycyjnego instrumentarium dziecięcego. Będą one uzupełnione o refleksje z badań terenowych, których celem jest zdiagnozowanie, czy i w jakim stopniu instrumentarium to jest stosowane w przekazie muzyki tradycyjnej i praktyce …
Wystąpienie ma na celu zaprezentowanie wydawnictwa ze zbiorem nagrań audycji folklorystycznych Józefa Majchrzaka z obszaru Ziemi Kępińskiej oraz omówienie procesu przywracania pamięci o tym zasłużonym etnomuzykologu. Sylwia Kucharska – były dyrektor Muzeum Ziemi Kępińskiej. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim oraz studiów doktoranckich na kierunku kulturoznawstwo w SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Ekspertka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autorka …
W swojej prezentacji, którą planuję podzielić na trzy bloki tematyczne, skupię się na podstawowych informacjach o różnych typach dud białoruskich, w szczególności na najbardziej popularnym typie jednoburdonowym. Pokrótce przedstawię zarys historyczny, zaprezentuję obszar występowania, a także omówię istniejące typy dud występujących na Białorusi. Następnie omówię budowę instrumentu, sposób strojenia, zaprezentuję również brzmienie trzech …
Celem wystąpienia jest zaprezentowanie tradycyjnych instrumentów górali beskidzkich. Omówione zostaną materiały, metody wytwarzania oraz technika gry na piszczałkach wielkopostnych, fujarkach sześciootworowych, dwojnicach, okarynach, gęślach, dudach żywieckich i gajdach. Rafał Bałaś – ur. 1990, koordynator Fundacji Braci Golec, instruktor gry na basach, kontrabasie, instrumentach pasterskich i dudach; muzyk, nauczyciel, organizator z pasją. …
Rafał Bałaś – ur. 1990, koordynator Fundacji Braci Golec, instruktor gry na basach, kontrabasie, instrumentach pasterskich i dudach; muzyk, nauczyciel, organizator z pasją. Od najmłodszych lat uczył się gry na instrumentach ludowych – piszczałkach, fujarkach, dudach, rogach. Jest kontrabasistą w zespołach „Skład Niearchaiczny” i „Besquidians”. Jako dudziarz współtworzy duet „DudySkrzypce”, grający archaiczną muzykę …
Grając w Składzie Niearchaicznym przedzieramy się do sedna muzyki beskidzkiej i odnajdujemy drzemiące w niej możliwości oraz inspiracje, które gdzieś tam się przez lata nagromadziły. Muzyka ta wykonywana była niegdyś przez dudziarza i skrzypka, dziś nazywanych składem archaicznym. Niearchaiczność naszego składu to nie tylko szersze instrumentarium, ale przede wszystkim dowód na to, że muzyka beskidzkich Mistrzów to ciągle żywy twór, który można …
