Muzea i kolekcje instrumentów muzycznych – Ogólnopolska konferencja instrumentologiczna

Kolekcja instrumentów ludowych Muzeum Tatrzańskiego bazą dla naukowych opracowań – Anna Kozak

Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego założono w 1888 roku w Zakopanem. Powołane dla gromadzenia „przedmiotów naukowych i artystycznych odnoszących się do Tatr Polskich, a także zbierania wytworów przemysłu miejscowego oraz okazów przyrody z Tatr i najbliższych okolic” miało być placówką dydaktyczną, przeznaczoną dla „szerokich mas”, ale również instytucją badawczą. Z założenia miało tworzyć kompletne …

Instrumenty Jana Kawuloka – Janusz Macoszek (Beskid Śląski)

Chata Kawuloka to zabytkowa izba regionalna powstała w 1863 roku. Należała kiedyś do Jana Kawuloka, wybitnego propagatora kultury regionalnej, twórcy instrumentów ludowych i gawędziarza z Istebnej.Po jego śmierci, opiekę nad domem przejęła córka – gawędziarka Zuzanna Kawulok, a pomagał jej w tym kustosz chaty, folklorysta z zamiłowania – Janusz Macoszek (Ślązak Roku 2010). [chatakawuloka.eu]

Ludowe instrumentarium ziem górskich z kolekcji MLIM w Szydłowcu – Karolina Anna Pawłowska

Licząca ponad 2.300 eksponatów kolekcja Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu daje możliwości do podjęcia różnorodnej, zarysowanej bardzo szeroko, lub ograniczonej do jednego typu instrumentów tematyki. Ludowe instrumentarium ziem górskich stanowi ciekawą grupę, złożoną m.in. z licznych piszczałek, dwojnic, trombit, złóbcoków, dud żywieckich czy gajd śląskich. Na szczególną uwagę zasługują złóbcoki – gęśliki …

Fortepiany stołowe w kolekcji Muzeum Zamkowego w Pszczynie – Mariola Wojtkiewicz

W bogatej i różnorodnej kolekcji Muzeum Zamkowego w Pszczynie, cechującej muzea będące dawnymi rezydencjami magnackimi, znajdują się również instrumenty muzyczne, w tym cztery fortepiany stołowe z I poł. XIX wieku. Wystąpienie, a raczej komunikat ma na celu przede wszystkim zaprezentowanie kolekcji i stanowi przyczynek do szczegółowego opracowania i zaktualizowania wiedzy o tych instrumentach. Mariola Wojtkiewicz – muzykolog, muzealnik. …

Katalog Kolekcji zabytkowych fortepianów Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku – prof. Beniamin Vogel

Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku powstało w 1981 r. Placówka mieści się w prawie dwustuletnim budynku dawnej fabryki sukienniczej Fiedlerów. Rozbudowywany na przestrzeni lat 1824-1939 klasycystyczny kompleks fabryczny, niegdyś typowy dla architektury przemysłowej, dziś jest już rzadkością na skalę europejską. Działalność muzeum koncentruje się na dokumentowaniu i badaniu dziejów dziedzictwa przemysłowego oraz upowszechnianiu wiedzy …

Ludowe instrumenty najsłynniejszych muzykantów góralskich w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego. Historie obiektów i ludzi – Dr Magdalena Kwiecińska

Kolekcja instrumentów muzycznych w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem spośród licznych egzemplarzy zawiera te, z którymi wiążą się historie słynnych rodów góralskich na Podhalu m.in. Jana Krzeptowskiego-Sabały, Andrzeja Bednarza, Adama Kuchty, Maśniaków-Styrczulów, Wojciecha Blaszaka, Stanisława Budza-Lepsioka „Mroza”, Stanisława Gąsienicy-Gładczana „Jonków”. Interesujące są okoliczności pozyskania obiektów do kolekcji muzealnej oraz historie tych ludzi, którzy wytwarzali …

Konserwacja obiektów muzealnych w MLIM w Szydłowcu – zakres, problematyka, efekty – Katarzyna Zedel, Karolina Anna Pawłowska

Temat konserwacji jest dla Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu wyjątkowo ważny. Kolekcja muzealiów licząca około 2 300 obiektów, a niektóre nich sięgają końca XVII wieku. Instrumenty te wymagają specjalnej uwagi, gdyż na skutek wieloletniego użytkowania i upływu czasu straciły walory ekspozycyjne i muzyczne. Obiekty zanim trafiły do kolekcji MLIM często przechowywane były …

Prezentacja portalu „Batuty w zbiorach polskich” – Magdalena Szmida-Półbratek, Joanna Gul

Portal „Batuty w zbiorach polskich”, czwarta część projektu Instrumenty.edu.pl, zrealizowany został przez Instytut Muzyki i Tańca w roku X Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach (2017). Baza prezentuje największy na świecie zbiór batut, z wyczerpującymi opisami obiektów i bogatym kontekstem muzycznym. Zawiera obiekty pochodzące z Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Teatralnego Teatru Wielkiego – Opery Narodowej …

Flamandzkie budownictwo klawiszowych instrumentów szarpanych na przykładzie kolekcji Muziekinstrumentenmuseum w Brukseli

Podczas II Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej w Ostromecku, chciałabym przedstawić referat oparty na mojej pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem dr hab. Ewy Mrowca, dotyczący flamandzkiej szkoły budownictwa klawiszowych instrumentów szarpanych. Analizie poddane zostały instrumenty budowane przez rodzinę Ruckersów, która stanowiła trzon tego ośrodka. Badania opisują typy instrumentów, takie jak: klawesyn skrzydłowy, wirginał, de moeder met …

Kolekcja Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego – dzieje najnowsze? – Andrzej Doręda

Tekst, opatrzony datą 18.08.2018 r., był planowany jako zapowiedź koncertu podczas II Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej, na którą Autor, już wtedy poważnie chory, nie dotarł. W tekście Andrzej Doręda komentuje m.in. ówczesny stan kolekcji, który obecnie jest poszerzony o kolejne instrumenty, w tym także kolejne odrestaurowane. Andrzej Doręda od 1988 roku zajmował się strojeniem oraz naprawami fortepianów i pianin, …

Izba Telemanna w Pszczynie – rekonstrukcja XVIII-wiecznej rzeczywistości czy upodobań kompozytora? – Katarzyna Szyszka

Moje wystąpienie poświęcone będzie Izbie u Telemanna w Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie. Omówię koncepcję powstania i urządzenia Izby, dobór eksponatów – głównie instrumentów muzycznych. Mój referat będzie próbą odpowiedzi na pytanie czy, a jeśli tak to w jakim stopniu, dobór instrumentów odzwierciedla upodobania muzyczne Telemanna lub kulturę muzyczną ziemi pszczyńskiej, a może ogólne tendencje epoki w której tworzył. …

Ocalone i zaginione instrumenty z kościoła parafialnego pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP i św. Jakuba Starszego w Kamieńcu Ząbkowickim – Ludmiła Sawicka

Tematem wystąpienia będą instrumenty muzyczne zachowane w Kamieńcu Ząbkowickim w miejscowej parafii, m.in. organy w kościele oraz instrumenty przechowywane w Kamienieckiej Izbie Pamiątek, jak także instrumenty, wykorzystywane w codziennej praktyce liturgicznej w działającym uprzednio na terenie Kamieńca opactwie cysterskim, o których wiemy na podstawie zachowanych rękopisów muzycznych i dokumentów archiwalnych. Ludmiła Sawicka, muzykolog, ukończyła muzykologię w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego …

Prezentacja ukraińskich instrumentów muzycznych z własnej kolekcji – Liubomyr Kushlyk

Liubomyr Kushlyk, etnomuzykolog, emerytowany wykładowca Akademii Muzycznej we Lwowie, członek International Council for Traditional Music (ICTM) oraz Związku Kompozytorów Ukrainy. Kolekcjoner m.in. ukraińskich instrumentów ludowych, swoje zbiory prezentował na licznych wystawach na Ukrainie, gdzie jak dotąd brakuje osobnego muzeum poświęconego instrumentom muzycznym.

Prezentacja wybranych instrumentów z kolekcji Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku – Tomasz Pielak

Tomasz Pielak, historyk sztuki; ukończył Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, tytuł naukowy magistra uzyskał na podstawie pracy pt.”Forma fortepianów i pianin kaliskiej fabryki „Arnold Fibiger”, działającej w latach 1878-1939”, która została napisana pod kierunkiem prof. Andrzeja Olszewskiego. Przez ponad 5 lat pracował w firmie renowacji fortepianów min. przy demontażu instrumentów, oraz korekcie pianin. Obecnie …

Kolekcja instrumentów muzycznych w prywatnym muzeum Wojciecha Jachimowicza we dworze w Szybie – Marta Opryszak

W miejscowości o nazwie Szyba (woj. lubuskie) mieści się prywatne Muzeum Instrumentów Muzycznych. Jego właścicielem jest Wojciech Jachimowicz, którego działalność polega na ochronie zapomnianych instrumentów. Muzeum prowadzi również działalność edukacyjną i kulturalną. Spośród szerokiego wachlarza eksponatów muzeum, na szczególną uwagę zasługują dwa fortepiany stołowe, fortepian skrzydłowy marki Erard oraz fortepian skrzydłowy marki Daniel …

Kolekcja instrumentów ludowych Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku – Anna Ratajczak-Krajka

Celem projektu „Dźwięki/muzyka ludowa” jest przybliżenie zjawiska polskiej muzyki ludowej i próba jej zdefiniowania, ukazania charakterystycznych elementów, funkcji, najciekawszych instrumentów muzycznych, ich twórców i ludowych muzyków. Punktem wyjścia będzie inspiracja naturą i jej naśladownictwo, a zwieńczeniem ukazanie wpływu muzyki ludowej na kompozytorów klasycznych i popularnych oraz współczesnych artystów audiowizualnych, a także zjawiska globalizacji …

Stan zachowania Kolekcji przed otwarciem ekspozycji w Pałacu Starym w Ostromecku – Andrzej Doręda

Początki kolekcji sięgają roku 1970, kiedy to Filharmonia Pomorska pozyskała od Technikum Chemiczno-Elektrycznego w Grudziądzu fortepian skrzydłowy firmy Carl Julius Gebauhr wyprodukowany w Królewcu. W ciągu następnych kilku lat dyrektor Andrzej Szwalbe wraz z ówcześnie doktorem Beniaminem Voglem stworzyli unikatową kolekcję ponad pięćdziesięciu instrumentów. Cenną częścią kolekcji są fortepiany stołowe. Z polskich wytwórców najczęściej …

Znaczenie kolekcji klawiszowych instrumentów historycznych dla współczesnej praktyki muzycznej – Dr hab. Ewa Mrowca

Znaczenie kolekcji klawiszowych instrumentów historycznych dla współczesnej praktyki muzycznej na przykładzie Germanisches Nationalmuseum (Norymberga), Bény-sur-Mer (Francja) oraz Fenton House (Londyn). Perspektywa klawesynisty Ewa Mrowca, urodzona w Krakowie, naukę gry na klawesynie rozpoczęła w wieku 12 lat. Z wyróżnieniem ukończyła studia w Krakowskiej Akademii Muzycznej w klasie prof. Elżbiety Stefańskiej. Jest absolwentką Guildhall School of …

60 lat historii Związku Polskich Artystów Lutników i Kolekcji Instrumentów Lutniczych MKiDN – Marek Pielaszek

Przedmiotem wystąpienia będzie prezentacja Związku Polskich Artystów Lutników oraz zarządzanej przez Związek Kolekcji Instrumentów Lutniczych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przedstawiona zostanie historia oraz główne cele działaności ZPAL i Kolekcji. [W zastępstwie Marka Pielaszka wystąpił Stanisław Marduła] Marek Pielaszek, lutnik, prezes Związku Polskich Artystów Lutników, kierownik zarządzanej przez ZPAL Kolekcji Instrumentów Lutniczych, …

Kolekcja Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu – bogactwo i osobliwość muzycznych artefaktów – Dr Aneta Oborny

Powołane do życia w 1968 r. i otwarte dla zwiedzających w 1975 r. Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu dziś posiada w swych zbiorach ok. 2000 polskich tradycyjnych instrumentów i narzędzi muzycznych, w tym skromniej reprezentowane instrumentarium pochodzące z innych krajów. Pod względem liczebności i oryginalności kolekcja szydłowiecka nie ma odpowiednika w kraju. Tworzą ją m.in. pozyskiwane drogą penetracji terenowych XVII-XX-wieczne instrumentologiczne zabytki, …

Zabytki muzyczne w zbiorach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kilka uwag z perspektywy muzykologa – Dr hab. Renata Suchowiejko, prof. UJ

W referacie zostaną omówione najważniejsze kwestie związane z projektem badawczym, zrealizowanym w latach 2012-2016 w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących zachowanych tam instrumentów. Wyniki tych badań zostały zebrane i opublikowane w formie książki zawierającej „katalog rozumowany” oraz artykuły monograficzne poświęcone wybranym zagadnieniom badawczym. Wersja cyfrowa książki dostępna jest na stronie www.zabytkimuzyczne.uj.edu.pl. Przeprowadzone badania …

Polskie ludowe instrumenty muzyczne w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie – Małgorzata Kunecka

Kolekcja polskich ludowych instrumentów muzycznych Państwowego Muzeum Etnograficznego jest, podobnie jak inne kolekcje PME, zbiorem zgromadzonym po wojnie. Pomimo tego, że zbiory Muzeum uległy całkowitemu zniszczeniu w czasie wojny, pracownikom PME udało się stworzyć zbiór reprezentatywny dla ludowego instrumentarium z terenu całej Polski. W chwili obecnej składa się on z blisko 700 …

Kolekcja instrumentów muzycznych w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie w kontekście storytellingu i otwartej kultury – Klara Sielicka-Baryłka

Obecna dyskusja nad prze-digitalizowaniem w instytucjach kultury stawia pytanie przed ekspertami o to, jak zbiory cyfrowe faktycznie mogą służyć odbiorcom. Czy powstające kolejne bazy cyfrowe obiektów muzealnych, archiwalnych nie giną w niekończącej się konstrukcji przeróżnych e-platform, e-kanałów, e-zbiorów, nie prowadząc internauty szlakiem spójnych narracji, nie budując własnych kontekstów, spotykania się w pół drogi z odmiennymi teoriami, …

Instrumenty muzyczne w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Toruniu – Agnieszka Kostrzewa

Zbiory instrumentów muzycznych przechowywane w muzealnych magazynach na ogół udostępniane są jedynie fragmentarycznie. Dotyczy to przede wszystkim muzeów o innym – niż „instrumentoznawczy” – profilu, m.in. etnograficznych. Stąd też potrzeba informowania o zasobach muzealnych. Celem wystąpienia jest przybliżenie historii oraz zawartości kolekcji instrumentów muzycznych znajdujących się w toruńskim muzeum. Agnieszka Kostrzewa, mgr, adiunkt w Dziale …

Kolekcja instrumentów muzycznych w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie – Emilia Jakubiec-Lis

Kolekcja zbiorów Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie swoje istnienie zawdzięcza Franciszkowi Kotuli (1900-83), który dzięki swojej pasji dokumentatorskiej i kolekcjonerskiej stworzył podwaliny jego działalności. Wśród zgromadzonych przez niego eksponatów znalazła się także nieliczna grupa instrumentów muzycznych, która na przestrzeni lat osiemdziesiątych została znacznie wzbogacona. Cały zbiór można podzielić na 5 kategorii. W grupie aerofonów …

Instrumenty ludowe w zbiorach Muzeum Miejskiego w Żywcu. Charakterystyka kolekcji – Barbara Rosiek

Kolekcję ludowych instrumentów muzycznych znajdujących się w Dziale Etnografii Muzeum Miejskiego w Żywcu tworzy zbiór ponad 140 różnorodnych obiektów dźwiękowych. Prawie wszystkie wykonane zostały przez miejscowych twórców amatorów, wśród których szczególnie wyróżniały się rodziny Szwedów z Pewli Małej, Piechów z Pewli Wielkiej oraz Szczotków z Kamesznicy. Z uwagi na potrzebę znajomości zasad akustyki i skomplikowany proces …

Instrumenty muzyczne w zbiorach Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej – Sylwia Kucharska

Celem wystąpienia jest przedstawienie eksponatów muzycznych ze zbiorów Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej oraz omówienie polityki kolekcjonerskiej muzeum w tym zakresie. Sylwia Kucharska – były dyrektor Muzeum Ziemi Kępińskiej. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim oraz studiów doktoranckich na kierunku kulturoznawstwo w SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Ekspertka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Autorka i koordynatorka projektów ze środków …

Muzykolog w muzeum archeologicznym – Dr hab. Anna Gruszczyńska-Ziółkowska, prof. UW

Podstawową lekturą, która od dziesiątków lat wprowadza nas w świat rodzimych muzycznych zabytków archeologicznych są „Instrumenty muzyczne na ziemiach polskich” Włodzimierza Kamińskiego. Jedną z intencji stworzenia projektu badawczego pt. „Archeologiczne instrumenty muzyczne w polskich zbiorach muzealnych” (grant NPRH, realizacja w Instytucie Muzykologii UW) było uzupełnienie czy też – zwyczajnie – uaktualnienie pracy Kamińskiego przez ponowne sięgnięcie …

Azjatyckie instrumenty muzyczne w kolekcjach polskich – Maria Szymańska-Ilnata

W referacie zaprezentowane zostaną kolekcje instrumentów z różnych krajów Azji znajdujące się w polskich muzeach. Szczególne miejsce zajmuje wśród nich Muzeum Azji i Pacyfiku, w którym obecnie znajduje się jedyna w Polsce wystawa stała, poświęcona instrumentom azjatyckim. Na przykładzie procesu powstawania tej wystawy przedstawione zostaną problemy, z jakimi musieli się zmierzyć konserwatorzy, muzealnicy i instrumentolodzy. Podjęta …

Prywatna kolekcja instrumentów lutniczych, dętych drewnianych i blaszanych – Prof. emeritus Leszek Wisłocki

Wystąpienie będzie dotyczyć prywatnej kolekcji instrumentów muzycznych, strunowych, dętych drewnianych i blaszanych, zgromadzonych przez prof. Leszka Wisłockiego. Kolekcja była już kilkakrotnie prezentowana publicznie, najciekawsze egzemplarze eksponowano m.in. w Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego oraz w Muzeum Miejskim – Zamku Królewskim we Wrocławiu. Wśród zgromadzonych instrumentów lutniczych jest wiele pochodzących z Dolnego Śląska, m.in. skrzypce i altówki zbudowane przez lutników …

Targowisko Instrumentów – święto twórców w formę karnawału ujęte – Piotr Piszczatowski

Targowisko od siedmiu lat odbywa się w ostatnim dniu Festiwalu Wszystkie Mazurki Świata. Zmieniająca się formuła Targowiska jest efektem jego ciągłej ewolucji. W ostatnich latach Targowisko gromadziło już ponad 100 twórców instrumentów z Polski i Europy. Towarzyszą mu odbywające się w osobnych salach indywidualne prezentacje instrumentów, pokazy pracy nad nimi, warsztaty tańca, zgromadzenia …

Cyfrowy update instrumentologii a badania porównawcze na przykładzie zbiorów muzealnych w kolekcji instrumenty.edu.pl – Agata Mierzejewska-Ficek

Referat jest zaproszeniem do współtworzenia portalu www.instrumenty.edu.pl, największej cyfrowej kolekcji instrumentów muzycznych w Polsce. Baza www.instrumenty.edu.pl składa się obecnie z 3 internetowych portali, prezentujących zbiory polskich muzeów i (od niedawna) osób prywatnych: Polskie ludowe instrumenty muzyczne (2014- , niemal 400 obiektów), Fortepian w zbiorach polskich (2015- , ponad 120 obiektów), Skrzypce w zbiorach polskich (2016-17, niemal 200 obiektów). …

Ogólna charakterystyka zbioru instrumentów ze stroikiem przelotowym Pawła A. Nowaka – Paweł A. Nowak

Wystąpienie będzie miało charakter prezentacji wybranych eksponatów z kolekcji instrumentów Pawła A. Nowaka. Podczas referatu przybliżony zostanie stroik przelotowy i grupa instrumentów działających na jego zasadzie, sposoby gry, aplikatury, historia, repertuar, związki z folklorem, regiony, w których dane instrumenty występują, a także budowa, sposób działania i prezentacja brzmienia. Paweł A. Nowak – akordeonista, pedagog, kompozytor, aranżer, popularyzator akordeonu i pasjonat tego instrumentu. Pochodzi …