Instrumenty klawiszowe – Ogólnopolska konferencja instrumentologiczna

Materializacja mitów w kulcie góralszczyzny i kulcie Chopina – Prof. emeritus dr hab. Beniamin Vogel

Moje rozważania podejmą bardzo obecnie aktualny temat, a mianowicie tak dziś forowanych elementów reprezentujących społeczeństwu kraju i światu polską kulturę i polskość w ogóle. Przykładem będzie z jednej strony miejscowy folklor, w naszym wypadku podhalański, a z drugiej sztandarowy przykład narodowej kultury „wysokiej” – Fryderyk Chopin i jego legenda. Na przestrzeni ostatnich prawie dwustu lat każdy z owych …

Fortepiany stołowe w kolekcji Muzeum Zamkowego w Pszczynie – Mariola Wojtkiewicz

W bogatej i różnorodnej kolekcji Muzeum Zamkowego w Pszczynie, cechującej muzea będące dawnymi rezydencjami magnackimi, znajdują się również instrumenty muzyczne, w tym cztery fortepiany stołowe z I poł. XIX wieku. Wystąpienie, a raczej komunikat ma na celu przede wszystkim zaprezentowanie kolekcji i stanowi przyczynek do szczegółowego opracowania i zaktualizowania wiedzy o tych instrumentach. Mariola Wojtkiewicz – muzykolog, muzealnik. …

Katalog Kolekcji zabytkowych fortepianów Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku – prof. Beniamin Vogel

Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku powstało w 1981 r. Placówka mieści się w prawie dwustuletnim budynku dawnej fabryki sukienniczej Fiedlerów. Rozbudowywany na przestrzeni lat 1824-1939 klasycystyczny kompleks fabryczny, niegdyś typowy dla architektury przemysłowej, dziś jest już rzadkością na skalę europejską. Działalność muzeum koncentruje się na dokumentowaniu i badaniu dziejów dziedzictwa przemysłowego oraz upowszechnianiu wiedzy …

Fortepian Zygmunta Noskowskiego Krall&Seidler z 1890 r. – Andrzej Gawroński

Opowieść o fortepianie należącym do Zygmunta Noskowskiego. Instrument znajduje się w zbiorach Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego w Ostromecku. Został odrestaurowany w 2017 roku w pracowni Andrzeja Włodarczyka w Słupnie k. Warszawy. Więcej informacji, w tym brzmienie zarejestrowane przed remontem, na stronie: fortepian.instrumenty.edu.pl.

Współczesne i dawne techniki budowy klawesynów – zestawienie i analiza fotorelacji z warsztatu aktywnego budowniczego oraz egzemplarzy muzealnych

Analiza techniczna zachowanych instrumentów dawnych pozwala nam odkryć wiele tajemnic i sposobów budowy klawesynów pochodzących z XVI, XVII i XVIII wieku, jednak niewątpliwie najlepszą metodą na poznanie zasad konstrukcji jest wizyta w warsztacie budowniczego. Autorka od kilku lat pozostaje w ścisłej współpracy z amerykańskim mistrzem, Brucem Kennedy’m, dzięki czemu ma możliwość zaobserwowania współczesnych technik …

Wanda Landowska i Jej klawesyn – Dr hab. Ewa Mrowca

W 2019 roku, hucznie obchodzonym w świecie klawesynowym jako roku jubileuszowym Wandy Landowskiej nie sposób nie pochylić się nad Jej instrumentarium. W wykładzie zostaną poruszone zagadnienia związane z renesansem muzyki dawnej, na przykładzie klawesynu Pleyela Grand Modèle należącego do Akademii Muzycznej w Krakowie, zostaną omówione zasady jego działania. Wszyscy wiążemy Wandę Landowską z klawesynami Pleyela, ale czy wiemy, że nigdy …

Maria Gabryś-Heyke na fortepianie Johanna Friedricha Marty’ego, Królewiec ok. 1810–1820 z Kolekcji im. Andrzeja Szwalbego

Koncert pod patronatem Marszałka Województwa Kujawsko-PomorskiegoPromocja płyty Hommage à Maria Szymanowska Fortepian: Johann Friedrich Marty, Królewiec (Königsberg, dziś Kaliningrad) ok. 1810–1820, z Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego w Ostromecku, odrestaurowany przez Andrzeja Włodarczyka Program: Maria Szymanowska: Polonez f-moll, Polonez C-dur, Nokturn B-dur, Nokturn As-dur „Murmure”, Kontredans As-dur, Menuet E-dur, Walc …

Sposoby opowiadania historii fortepianu – Maciej Szarafiński

Historia jest jedną wielką retrospekcją. Historia nie jest też wolna od pomyłek, nadinterpretacji, narosłych mitów. W referacie chciałbym przyjrzeć się kilku zagadnieniom z historii fortepianu, czy można je przedstawić w trochę inny sposób. Maciej Szarafiński, mgr, ur. 1967 w Poznaniu. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza na kierunku Etnologia i Antropologia Kultury (1995). Od 1999 r. pracuje jako konserwator w Muzeum …

Strój mezotoniczny i nierównomiernie temperowany w praktyce – Janusz Starzyk

Dlaczego podczas strojenia instrumentów klawiszowych musimy stosować „temperację”. Jak temperowano strój instrumentów przez ostatnie 500 lat. Różnice brzmienia temperacji mezotonicznej i nierównomiernie temperowanej zamkniętej i przykład takich temperacji na fortepianach. Janusz Starzyk, ur. w 1960, technik elektronik, od 1985 r. stroiciel fortepianów i pianin. Dyplom mistrzowski w rzemiośle budowy i naprawy instrumentów fortepianowych otrzymał w 2002 r. …

Prace konserwatorskie przy fortepianie F.J. Marty, Królewiec ok. 1810-1820 r. – Andrzej Włodarczyk

Celem wystąpienia będzie przybliżenie zagadnień związanych z pracami przy fortepianie F.J.Marty z Królewca wykonanymi w naszej pracowni w 2018 r. Przedstawię decyzje podjęte w trakcie prac konserwatorskich i ich uzasadnienia. Przedstawione zostaną zdjęcia z prac konserwatorskich oraz próbki dźwiękowe. Szczegółowo opiszę front prac przy obudowie, akustyce i mechanice. Andrzej Włodarczyk, ur. 1972 w Warszawie. Absolwent Technikum Budowy …

Nieznany fortepian z Muzeum Ziemi Bieckiej w Bieczu – Joanna Gul

Muzeum Ziemi Bieckiej w Bieczu eksponuje instrument klawiszowy, oznaczony jako klawikord z XVIII w., co jest rzeczywiście zbieżne z jego wyglądem zewnętrznym. Po obejrzeniu wnętrza instrumentu okazało się, że ów „klawikord” posiada mechanikę młoteczkową i jest fortepianem z XVIII wieku. W polskich muzeach tak wczesny oryginalny fortepian należy do rzadkości, nie był też dotąd znany polskim instrumentologom. W referacie …

Fortepian w retrospektywnym duecie polskiego oświecenia: utopijna trampolina czy melancholijny artefakt? – Michał Bruliński

Podczas wystąpienia pragnę przedstawić refleksje związane z lekturą dwóch dzieł. Pierwszym z nich jest Podróż do Kalopei Wojciecha Gutkowskiego, jedna z pierwszych polskich utopii socjalistycznych, napisana w konwencji powieści podróżniczej. Autor na kartach swego niezwykłego dzieła, skomponowanego najprawdopodobniej ok. 1814 roku, opisał odległy kraj Kalopów (anagram „Polaków”), gdzie w każdej izbie znaleźć …

Działalność i dorobek naukowy prof. Jerzego Gołosa – Prof. emeritus dr hab. Beniamin Vogel

Prof. Jerzy Gołos (1931-2019), muzykolog, organoznawca, filolog polski i rosyjski, działał na terenie USA (m.in. badał na Alasce muzykę starowierców, w City University of New York był wykładowcą, a także kierownikiem Ośrodka Ikonografii Muzycznej) i Polski (m.in. dokumentował zabytkowe organy, wykładał na ATK, Uniwersytecie Wyszyńskiego i Uniwersytecie Muzycznym w Warszawie). Autor ponad 300 artykułów naukowych na tematy organów, …

Nowy ideał organów – Orgelbewegung na ziemi kłodzkiej – Dr Andrzej Prasał

Rosnące na początku XX wieku zainteresowanie muzyką organową czasów przeszłych doprowadziło do powstania w Niemczech Orgelbewegung, czyli ruchu dążącego do odnowy budownictwa organowego według wzorców barokowych. Do pierwszych instrumentów wybudowanych na Śląsku w tym duchu należą organy Ver sacrum Młodzieżowego Ośrodka Wypoczynkowo-Szkoleniowego w Kłodzku-Jurandowie (Jugendhof Hassitz). Oddany do użytku w 1929 roku instrument, oznaczony jako …

Klawesyn z 1983 r. wybudowany przez Alana Gotto jako przykład kopii instrumentu flamandzkiego – Monika Stachowiak

Wykonawstwo historycznie poinformowane nieodzownie związane jest z grą na instrumentach z epoki lub na ich kopiach. Zbudowanie owej kopii wymaga nie lada kunsztu i wiedzy na temat dawnych technik. Od czerwca autorka jest w posiadaniu kopii klawesynu flamandzkiego po revalement, zbudowanego w 1983 roku w Norwich w warsztacie Alana Gotto. Instrument ten jest bogato zdobiony w charakterystyczne dla flamandzkiego …

„Chopin historycznie poinformowany” – Prof. emeritus dr hab. Beniamin Vogel

Niestety nie mamy do dyspozycji audiowizualnych czy podobnych zapisów muzyki sprzed XIX wieku. Stąd historycznie świadome „muzykowanie” na dawnym instrumencie wymaga od nas z jednej strony dotarcia do minionej praktyki muzycznej na podstawie partytur tego czasu, a przede wszystkim szkół gry. Interpretacja ówczesnych oznaczeń dynamicznych, tempa czy artykulacyjnych jest w dużym stopniu odmienna od stosowanego współcześnie odczytu …

Renowacja obiektów z Kolekcji Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego w Ostromecku – Andrzej Włodarczyk

Fortepian Zygmunta Noskowskiego Krall&Seidler Warszawa ok. 1890 Johann Friedrich Marty Królewiec ok. 1810-20 Andrzej Włodarczyk, ur. 1972 w Warszawie. Absolwent Technikum Budowy Fortepianów w Kaliszu (1994) oraz Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (1997). Od 1994 r. prowadzi „Pracownię Pianin i Fortepianów Andrzej Włodarczyk” oferującą naprawy, strojenie, ekspertyzy oraz renowacje instrumentów historycznych i współczesnych. Praktykował w fabryce …

Od pomysłu Leonarda da Vinci do fortepianu smyczkowego – Sławomir Zubrzycki

Podczas rekonstrukcji instrumentu klawiszowo-smyczkowego wynalezionego i opisanego przez Leonarda da Vinci w notatkach z lat 1489-1492 o nazwie viola organista, której dokonałem w latach 2009-2012, powstało pytanie, czy jest to pomysł jednostkowy, czy początek linii rozwojowej odrębnej konstrukcji instrumentów. Czy można wyodrębnić spośród instrumentów klawiszowych grupę instrumentów klawiszowo-smyczkowych. Konstrukcje tego typu, posiadając klawiaturę wydobywają dźwięk przy …

Konstrukcja fortepianowych mechanizmów „tangentowych” – Maciej Szarafiński

Referat podejmuje temat konstrukcji fortepianowego „mechanizmu tangentowego”, temat szczególnie istotny dla historii polskich fortepianów, chociażby z tego względu, że najstarszy zachowany polski fortepian (Skórski 1774) taki typ mechanizmu właśnie posiada. Referat koncentruje się na omówieniu nie tylko ogólnych zasad działania mechanizmu „tangentowego”, ale przede wszystkim na tym jakie możliwości ta konstrukcja dawała, jeśli …

Fizyka drgań strun i wpływ budowy fortepianu na powszechną akceptację stroju równomiernie temperowanego – Janusz Starzyk

Zarys informacji o dźwięku i strojeniu instrumentów w przeszłości, drgania struny oczami fizyka i muzyka oraz ewolucja fortepianu, a akceptowalność stroju równomiernie temperowanego. Janusz Starzyk, ur. w 1960, technik elektronik, od 1985 r. stroiciel fortepianów i pianin. Dyplom mistrzowski w rzemiośle budowy i naprawy instrumentów fortepianowych otrzymał w 2002 r. Od 1989 r. prowadzi własną działalność gospodarczą. Członek Stowarzyszenia Polskich Stroicieli …

Ottavino Gabrielli d’Estrées ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie – Dr hab. Ewa Mrowca

W ruchu wykonawstwa muzyki dawnej niezwykle istotną rolę odgrywa instrumentarium. Instrumenty oryginalne są jednymi z najważniejszych źródeł informacji dla współczesnych wykonawców ruchu historycznie poinformowanego. W Polsce ze względu na kolosalne zniszczenia wojenne ilość instrumentów klawiszowych z rodziny klawesynu jest znikoma. Autorka, od kilku lat zajmuje się 4 stopowym instrumentem klawiszowym jakim jest Ottavino …

Flamandzkie budownictwo klawiszowych instrumentów szarpanych na przykładzie kolekcji Muziekinstrumentenmuseum w Brukseli

Podczas II Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej w Ostromecku, chciałabym przedstawić referat oparty na mojej pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem dr hab. Ewy Mrowca, dotyczący flamandzkiej szkoły budownictwa klawiszowych instrumentów szarpanych. Analizie poddane zostały instrumenty budowane przez rodzinę Ruckersów, która stanowiła trzon tego ośrodka. Badania opisują typy instrumentów, takie jak: klawesyn skrzydłowy, wirginał, de moeder met …

Renowacja zniszczonego przez zalanie klawesynu wybudowanego przez Antonio Martiniego z Ravenny w 2008 r. – Zuzanna Budziarek

Klawesyn włoski, będący kopią instrumentu Carlo Grimaldiego 1697 i należący do Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, został uszkodzony w 2014 roku, kiedy to woda ze znajdującego się bezpośrednio nad salą klawesynową pomieszczenia gospodarczego przeciekła przez sufit i dostała się bezpośrednio do środka instrumentu. Przez trzy lata klawesyn znajdował się w stanie niegrającym – na płycie rezonansowej …

Performatywna destrukcja fortepianów: studium wybranych przypadków – Michał Bruliński

Celem wystąpienia jest przedstawienie hipotezy dotyczącej genezy zjawiska performatywnej destrukcji fortepianów oraz analiza wybranych performansów o charakterze społecznym i artystycznym. Uwagę skupię na działaniach przeprowadzonych w krótkim horyzoncie czasowym, pomijając tzw. „powolną śmierć instrumentów”, która również nosi w sobie pierwiastek performatywny. U progu wystąpienia scharakteryzuję grupę wartości, które wykorzystywali lub którym przeciwstawiali się performatywni …

Czy warto uciekać przed XIX wiecznym fortepianem, czyli jak Zimerman dokonał kuriozalnej dekonstrukcji dzieł Schuberta – Dariusz Marciniszyn

Nie od dziś wiadomo, że wielu cenionych na całym świecie pianistów nie chce angażować się w nurt wykonawstwa związanego z historycznymi fortepianami. Szczególnym przypadkiem w tej licznej grupie jest Krystian Zimerman. Artysta nigdy nie wykazywał większego zainteresowania historycznymi fortepianami, podkreślając przy tym, że stara się dążyć do maksymalnego oddania intencji kompozytorskich. Ostatni, Schubertowski album pianisty pełen był kuriozalnych zabiegów …

Kolekcja Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego – dzieje najnowsze? – Andrzej Doręda

Tekst, opatrzony datą 18.08.2018 r., był planowany jako zapowiedź koncertu podczas II Ogólnopolskiej Konferencji Instrumentologicznej, na którą Autor, już wtedy poważnie chory, nie dotarł. W tekście Andrzej Doręda komentuje m.in. ówczesny stan kolekcji, który obecnie jest poszerzony o kolejne instrumenty, w tym także kolejne odrestaurowane. Andrzej Doręda od 1988 roku zajmował się strojeniem oraz naprawami fortepianów i pianin, …

Pieśni Noskowskiego przy fortepianie należącym do kompozytora – Wojciech Dyngosz, Monika Litwin-Dyngosz, Justyna Jakubowska

Wojciech Dyngosz, baryton. Absolwent Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Prowadzi ożywioną działalność koncertową biorąc udział w licznych festiwalach w kraju i za granicą gdzie wykonuje repertuar operowy oraz oratoryjno-kantatowy. W swoim dorobku posiada również nagrania dzieł oratoryjno-kantatowych oraz prawykonania muzyki współczesnej. Monika Litwin-Dyngosz, mezzosopran. Absolwentka Wydziału Wychowania Muzycznego Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego …

Prezentacja wybranych instrumentów z kolekcji Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku – Tomasz Pielak

Tomasz Pielak, historyk sztuki; ukończył Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, tytuł naukowy magistra uzyskał na podstawie pracy pt.”Forma fortepianów i pianin kaliskiej fabryki „Arnold Fibiger”, działającej w latach 1878-1939”, która została napisana pod kierunkiem prof. Andrzeja Olszewskiego. Przez ponad 5 lat pracował w firmie renowacji fortepianów min. przy demontażu instrumentów, oraz korekcie pianin. Obecnie …

Kolekcja instrumentów muzycznych w prywatnym muzeum Wojciecha Jachimowicza we dworze w Szybie – Marta Opryszak

W miejscowości o nazwie Szyba (woj. lubuskie) mieści się prywatne Muzeum Instrumentów Muzycznych. Jego właścicielem jest Wojciech Jachimowicz, którego działalność polega na ochronie zapomnianych instrumentów. Muzeum prowadzi również działalność edukacyjną i kulturalną. Spośród szerokiego wachlarza eksponatów muzeum, na szczególną uwagę zasługują dwa fortepiany stołowe, fortepian skrzydłowy marki Erard oraz fortepian skrzydłowy marki Daniel …

Cesar Franck, Sonata A-dur na skrzypce z fortepianem w transkrypcji na saksofon z fortepianem – Justyna Jażdżyk, Michał Maślak

Dr Justyna Jażdżyk, absolwentka Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych im. Arthura Rubinsteina w Bydgoszczy, później Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w klasie fortepianu profesora Józefa Stompla. W 2015 na katowickiej uczelni uzyskała tytuł doktora sztuk muzycznych w dyscyplinie artystycznej instrumentalistyka. Brała udział w krajowych i międzynarodowych konkursach pianistycznych, m. in.: Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina dla …

Konserwacja, renowacja, restauracja a rekonstrukcja instrumentów zabytkowych – Prof. emeritus dr hab. Beniamin Vogel

Rozważania będą poświęcone sprecyzowaniu zakresów wymienionych w tytule pojęć w odniesieniu do instrumentów muzycznych, a szczególnie zabytkowych. Znajomość owych zakresów jest praktycznie znikoma w świadomości społeczeństwa, w tym właścicieli tzw. artefaktów, czyli zabytków lub przedmiotów o wartości historycznej. Co więcej jest ona niewielka również pośród artystów i rzemieślników wszelkiego rodzaju, którzy z owymi przedmiotami mają styczność …

Uwarunkowania konserwacji historycznych fortepianów – Maciej Szarafiński

Konserwacja historycznego fortepianu, jak każdego zabytku kultury materialnej, wymaga takiego postępowania, aby wartość historyczna obiektu pozostała jak najwyższa. Dlatego podstawowymi zasadami w konserwacji zabytków są: minimum ingerencji w substancję zabytku i odwracalność zabiegów. Szczególna ostrożność zaczyna się jednak jeszcze przed ustaleniem zakresu prac, podczas określania celów i założeń konserwatorskich. Kluczowe …

Dylematy konserwacji historycznych pianin i fortepianów – Andrzej Włodarczyk

Celem wystąpienia będzie przybliżenie zagadnień związanych z podejmowaniem decyzji w trakcie prac konserwatorskich. Przedstawiony zostanie opis prac przy instrumentach z epoki Chopina (Pleyel z 1842 r. i Broadwood z 1846 r.), wraz z zastosowaniem konkretnych rozwiązań (np. struny, filc młotków). Zaprezentowane zostaną zdjęcia z prac konserwatorskich oraz próbki dźwiękowe. Prezentacja odrestaurowanych fortepianów skrzydłowych: Broadwood z 1846 r., Pleyel z 1842 r., …

Steinway & Sons – historia, produkcja, sprzedaż, tajemnica popularności – Marcin Fidos

W referacie przedstawiona zostanie historia marki Steinway & Sons, omówiona produkcja instrumentów w fabrykach w Nowym Jorku i Hamburgu, wspomniane zagadnienia techniczne modelu D-274, a także problemy sprzedaży instrumentów w Polsce (wybór w Hamburgu), i sylwetki związanych ze Steinwayem artystów; wspomniane zostaną marki Boston i Essex. Referat przedstawi również profil firmy CHPM (dystrybutora marki Steinway & Sons …

Viola organista – rekonstrukcja całkowita zapomnianego instrumentu – Sławomir Zubrzycki

Sytuacja wyjściowa projektu dotyczyła istnienia instrumentu klawiszowo-smyczkowego w latach 30 XIX w Polsce pod nazwą klawiolin, zbudowanego przez Jana Jarmusiewicza w okolicach Łańcuta. Pierwsza kwerenda przyniosła informację, że wynalazcą takiego typu instrumentu był Leonardo da Vinci, który pozostawił szkice zebrane w Kodeksie Atlantyckim, przedstawiające 7 konstrukcji nazwanych viola organista oraz jedną nazwaną claviviola. Da Vinci …

Szafa – żyrafa – radioodbiornik: kilka uwag o badaniu fenomenu fortepianu w kulturze – Michał Bruliński

W trakcie referatu przedstawię kilka metodologicznych propozycji badania fenomenu fortepianu w kulturze, ze szczególnym uwzględnieniem kultury polskiej przed powstaniem listopadowym. Fundament moich dociekań stanowią rozproszone źródła różnych gatunków, w których analizie niezbędne jest wykorzystanie interdyscyplinarnej perspektywy. Rozległy i złożony fenomen fortepianu analizować można na pięciu płaszczyznach, które wzajemnie się przenikają: koncepcyjnej, produkcyjnej, dystrybucyjnej, funkcjonalnej oraz aksjologicznej. …

Działalność Stowarzyszenia Polskich Stroicieli Fortepianów – Andrzej Kruszewski

Stowarzyszenie Polskich Stroicieli Fortepianów jest jedyną ogólnopolską organizacją zrzeszającą stroicieli i korektorów pianin i fortepianów. Stowarzyszenie powstałe w 2007 roku ma za zadanie integrację środowiska stroicieli, podnoszenie kwalifikacji zawodowych stroicieli, podnoszenie prestiżu zawodowego osób związanych z fortepianami i pianinami, edukację muzyczną. Przy stowarzyszeniu działa Akademia Umiejętności im. Erwina Stütza organizująca szkolenia zawodowe dla …

Produkcja fortepianów i pianin w PRL – Janusz Starzyk

Przedmiotem wystąpienia będzie powstawanie i organizacja fabryk produkujących pianina i fortepiany w Polsce po 1945 roku. Przedstawione zostanie zestawienie numeracji fabrycznej produkowanych instrumentów i próby ich datowania. Omówiona zostanie także produkcja fortepianów koncertowych „CALISIA”. Janusz Starzyk, ur. w 1960, technik elektronik, od 1985 r. stroiciel fortepianów i pianin. Dyplom mistrzowski w rzemiośle budowy i naprawy instrumentów …

Metody badań organów opracowane w Katedrze Instrumentologii IM KUL – Dr Andrzej Gładysz, o. dr Mieczysław J. Śmierciak

W 1982 roku w Instytucie Muzykologii Kościelnej KUL (obecnie Instytut Muzykologii KUL) powstała Katedra Instrumentologii. Jej założyciel i pierwszy kierownik, ks. prof. Jan Chwałek, wraz z następczynią, prof. Marią Szymanowicz opracowali autorską metodę badań organów, która jest wykorzystywana zarówno na potrzeby działalności naukowo-dydaktycznej, jak i w ramach prowadzonej działalności eksperckiej z zakresu organoznawstwa. O ile to możliwe, styczność z poddawanymi analizie …

Klawesyn – klawikord – fortepian. Z problematyki repertuaru instrumentów klawiszowych w II poł. XVIII w. – Prof. dr hab. Urszula Bartkiewicz

Referat sygnalizuje kwestie związane ze współistnieniem 3 instrumentów klawiszowo-strunowych w II połowie XVIII wieku – klawikordu, klawesynu oraz fortepianu, we wspólnym repertuarze. Przedstawia dane na temat pozycji klawesynu w muzycznej kulturze II połowy XVIII wieku, praktyki określania obsady utworów na instrumenty klawiszowe, kompozytorów tworzących klawiszowy repertuar oraz sytuacji w polskiej kulturze tego okresu. Referat bazuje na rezultatach wieloletnich badań Urszuli Bartkiewicz, …

Znaczenie kolekcji klawiszowych instrumentów historycznych dla współczesnej praktyki muzycznej – Dr hab. Ewa Mrowca

Znaczenie kolekcji klawiszowych instrumentów historycznych dla współczesnej praktyki muzycznej na przykładzie Germanisches Nationalmuseum (Norymberga), Bény-sur-Mer (Francja) oraz Fenton House (Londyn). Perspektywa klawesynisty Ewa Mrowca, urodzona w Krakowie, naukę gry na klawesynie rozpoczęła w wieku 12 lat. Z wyróżnieniem ukończyła studia w Krakowskiej Akademii Muzycznej w klasie prof. Elżbiety Stefańskiej. Jest absolwentką Guildhall School of …

Ewa Mrowca na kopii anonimowego klawesynu włoskiego wykonanego we Florencji w 1701 r.

Instrument: kopia anonimowego klawesynu włoskiego wykonanego we Florencji w 1701 r., zbudowana w pracowni Detmara Hungerberga w Hückeswagen w 2006 r., którego oryginał znajduje się w Museum für Musikinstrumente der Universität Leipzig W programie: William Byrd (1543-1623): The Bells, Jan Pietersoon Sweelinck (1562-1621): Paduana Lachrymae SwWV 328, Johann Jakob Froberger (1616-1667): Meditation faits sur ma Mort future laquele se joue lentement avec discretion, John Blow …

Geneza wykonawstwa dzieł Fryderyka Chopina na instrumentach historycznych w Polsce – Dariusz Marciniszyn

Od wielu lat wykonania dzieł Fryderyka Chopina dokonywane na instrumentach z XIX wieku nieustannie zyskują na popularności. Wzrost zainteresowania tą praktyką w naszym kraju ma ścisły związek z wydawaną przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina serią płyt poświęconych fortepianom z czasów Chopina. Jednak tzw. „Czarna seria” NIFCu nie wyczerpuje tematu popularności dzieł Chopina granych na dawnych instrumentach w Polsce. Celem niniejszego referatu …

Magia tempo rubato w wykonawstwie na fortepianach historycznych i współczesnych – Dr hab. Maria Ludwika Gabryś, prof. UMFC

Tempo rubato należy do największych tajemnic gry na fortepianie. Praktyka „modyfikacji tempa” ma bardzo długą historię i tradycję. Delikatne odchylenia od tempa właściwego – tempo giusto – były zawsze probierzem umiejętności artysty, stanowiły o mistrzowskim operowaniu warsztatem pianistycznym, właściwym wyczuciu charakteru oraz zrozumieniu stylu wykonywanej muzyki. O tym jednak, czym w swej istocie jest …

Maria Ludwika Gabryś-Heyke na fortepianie Broadwooda z 1846 r. z kolekcji Andrzeja Włodarczyka

W programie: Maria Szymanowska, J.(?) Andrychowicz, Fryderyk Chopin, Adolf Gutmann Maria Ludwika Gabryś – pianistka wyróżniająca się szerokimi zainteresowaniami muzycznymi oraz umiejętnością gry na fortepianie współczesnym, mozartowskim Hammerklavier oraz romantycznym pianoforte. Absolwentka Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Mistrzowskie szlify zdobywała w Szwajcarii, kształcąc się przez 5 lat u prof. Ivana Klansky‘ego w Lucernie (dyplom solisty z wyróżnieniem), …

Yuko Kawai na fortepianie Pleyela z 1842 r. z kolekcji Andrzeja Włodarczyka

W programie: Koncert f-moll Fryderyka Chopina, wersja na fortepian solo Yuko Kawai – urodziła się w Nagoi (Japonia). Gra na fortepianie od piątego roku życia. Uczyła się w Okazaki w prefekturze Aichi. W trakcie studiow podyplomowych w Aichi została zauważona przez przebywajacego wówczas w Japonii prof. Jana Ekiera. Rezultatem spotkania był przyjazd pianistki do Polski w 1991 r., kontynuacja studiów w Akademii Muzycznej …

Stylowość i estetyka wykonawcza muzyki minionych epok w aspekcie możliwości brzmieniowych współczesnego fortepianu – Dr Justyna Jażdżyk

Celem mojego wystąpienia będzie próba ukazania różnic pomiędzy instrumentami klawiszowymi minionych epok a współczesnym fortepianem na podstawie rozbieżności wynikających z ich budowy, stroju, możliwości technicznych oraz brzmienia. W konsekwencji oczywistych odmienności pomiędzy nimi rozważę tezę, czy wykonawstwo muzyki dawnej na współczesnych instrumentach jest w ogóle zasadne. Podejmę próbę szukania sposobów osiągnięcia brzmienia, mieszczącego się …

Justyna Jażdżyk na współczesnym fortepianie Steinwaya D-274

W programie: Koncert włoski BWV 971 J. S. Bacha Justyna Jażdżyk – absolwentka Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych im. Arthura Rubinsteina w Bydgoszczy, później Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w klasie fortepianu profesora Józefa Stompla. W 2015 na katowickiej uczelni uzyskała tytuł doktora sztuk muzycznych w dyscyplinie artystycznej instrumentalistyka. Brała udział w krajowych i międzynarodowych konkursach …