Kulturę ludową polskich regionów karpackich, w tym także folklor muzyczny i mieszczące się w jego zakresie ludowe instrumentarium muzyczne, współtworzyły osiedlające się na tych terenach grupy narodowe i etniczne, a dodatkowo wzbogacały wpływy kulturowe przynoszone zza południowej strony Tatr – ze Słowacji, wschodnich Moraw, z Węgier, gdzie górale chodzili na jarmarki, szukali pracy, służyli …
Książka Zbigniewa Jerzego Przerembskiego „Dudy. Metamorfozy instrumentu w odrodzonej Polsce — od tradycji do folkloryzmu” jest poświęcona instrumentowi muzycznemu, którego znaczenie w kulturze polskiej (ale i europejskiej) trudno przecenić. W Europie grano już na nim bowiem co najmniej 2000 lat temu. W czasach staropolskich był głównym składnikiem niepisanego, a więc poznawanego w bezpośrednim przekazie międzypokoleniowym, nurtu kultury muzycznej. Najdawniejszych dziejów tego instrumentu …
Rejestracja audio-wizualna poświęcona jest praktyce dudziarskiej w zachodniej Wielkopolsce – w Regionie Kozła, gdzie gra się na najwiekszych rodzajach instrumentów dudowych – „kozłach” (czarnym, weselnym i białym, ślubnym). Zagadnienie to zostało podjęte w rozmowach z przedstawicielami trzech generacji zbąszyńskich „koźlarzy”. Obejmuje zatem okres około siedemdziesięciu lat, od połowy XX wieku do naszych czasów. Omawiane …
O ile poszukiwanie nowych, lepszych możliwości brzmieniowych ludowych instrumentów muzycznych ma miejsce chyba „od zawsze”, a badacze dokumentowali to zjawisko już w dwudziestoleciu międzywojennym, o tyle tendencje retrospektywne w tej dziedzinie pojawiają się dopiero w ostatnich latach. Ruch folklorystyczny, od ostatniej ćwierci XX wieku główna forma egzystencji muzyki ludowej w naszym kraju, rodzi pewne uczucie niedosytu …
Prof. dr hab. Alojzy Kopoczek jest przedstawicielem śląskiej szkoły etnomuzykologicznej, rozwiniętej głównie przez Adolfa Dygacza. Znaczną część jego badań w dziedzinie ludowej tradycji kulturowej stanowią instrumenty muzyczne, zwłaszcza aeforony. Interesuje go również problematyka ludowych zespołów instrumentalnych. Szczególną uwagę poświęca obszarom karpackim i śląskiej dzielnicy kraju. Referat poświęcony będzie najważniejszym pracom profesora …
W kulturze tradycyjnej, w procesie rozwojowym ludowych instrumentów muzycznych kształtują się normy (modele) poszczególnych ich rodzajów, w sposób naturalny lub arbitralny. Znane są wytwórcom dzięki ich kompetencji kulturowej, a poznawane zasadniczo w drodze przekazu międzypokoleniowego, w relacji mistrz-uczeń (jednak nie zawsze – ze względu na konkurencję). Normy podlegają innowacjom, które mogą być różnego rodzaju: indywidualne, …
W odniesieniu do tradycyjnej kultury ludowej zagadnienie normy i wariantów w budowie instrumentów muzycznych jest odpowiednikiem kwestii wątku i wariantów w pieśni i muzyce ludowej. Tu również chodzi o pewne abstrakcyjne idee instrumentów, znane ich wytwórcom dzięki kompetencjom kulturowym, i praktyczne realizacje tych idei w postaci wariantów, do których należą też różne rodzaje innowacji. Wiążą się z tym problemy …
